De D-dimeertest is een bloedtest die artsen kunnen gebruiken om een ernstige bloedstolsel uit te sluiten. Het is handig als uw arts vermoedt dat u een bloedstolsel in uw long of diep in een ader van uw been of bekken heeft.
Deze stolsels kunnen dodelijk zijn. Als u snel behandeld wordt, vergroot u uw overlevingskansen en vermijdt u andere medische problemen. Lees verder om meer te weten te komen over de D-dimeertest, hoe artsen deze gebruiken en de beperkingen ervan.
:max_bytes(150000):strip_icc()/d-dimer-test-4173338-800b6491792a4b609df261fdac44c68e.jpg "Wat is de D-dimeer-test? (1)")
Wat is D-dimeer?
D-dimeer is een stof die betrokken is bij het genezingsproces van het lichaam. Wanneer je een blessure krijgt waardoor je gaat bloeden, gebruikt je lichaam eiwitten om je bloed te laten samenklonteren. Het stolsel dat zich vormt, sluit het beschadigde vat af.
Zodra het bloeden stopt, stuurt je lichaam andere eiwitten om het stolsel langzaam af te breken. Daarna krijg je fragmenten van D-dimeer in je bloed.
Deze eiwitfragmenten lossen meestal na verloop van tijd op. Als een stolsel echter niet uiteenvalt of als er zich een ander vormt, heeft u een hoog gehalte aan D-dimeer in uw bloed.
Doel van de test
De D-dimeertest omvat een eenvoudige bloedafname. Een zorgverlener zal een dunne naald gebruiken om een monster van uw bloed te nemen en dit te analyseren. Resultaten zijn binnen enkele minuten klaar.
Iedereen kan een bloedstolsel krijgen. Artsen bestellen meestal een D-dimeer-test om twee gevaarlijke soorten bloedstolsels uit te sluiten.
Diepe veneuze trombose of DVT: een bloedstolsel dat zich diep in een ader vormt
Longembolie of PE: een bloedstolsel dat vanuit andere delen van het lichaam reist en in een slagader van uw longen terechtkomt.
Maar liefst 100.000 sterfgevallen vallen elk jaar in de VS als gevolg van DVT en PE.De symptomen die u mogelijk heeft, zijn onder meer:
- Zwelling of roodheid, meestal in het onderbeen, maar soms in de dij, het bekken of een arm
- Pijn in het been, de dij, het bekken of de arm
- Moeite met ademhalen
- Snelle hartslag
- pijn op de borst
- Veel zweten
Door een snelle behandeling te krijgen, vergroot u uw kansen om PE en DVT te overleven. Het helpt u ook andere medische problemen te voorkomen die uw kwaliteit van leven kunnen schaden.
Wanneer is het nuttig?
Het diagnosticeren van deze aandoeningen kan lastig zijn. Uit één onderzoek bleek dat bijna 70% van de mensen die in poliklinieken en eerstehulpafdelingen werden gezien met symptomen van een DVT er geen hadden.
Vroeger moesten artsen alle bloedmonsters naar een centraal laboratorium sturen voor analyse. Dit zorgde voor vertragingen en betekende dat de test niet gebruikt kon worden voor noodgevallen. Dus werden artsen gedwongen om in plaats daarvan patiënten te sturen voor dure beeldvormende tests.
De afgelopen jaren heeft de Food and Drug Administration verschillende snelle D-dimeertests goedgekeurd. Deze tests bieden artsen een snelle, goedkope manier om DVT of PE uit te sluiten.
Resultaten interpreteren
De resultaten kunnen variëren, afhankelijk van de test die uw arts heeft gebruikt en het ontwerp. Artsen moeten het bereik van normale en abnormale niveaus kennen voor de test die ze gebruiken.
Als uw resultaten in het lagere bereik liggen, kan uw arts een bloedstolsel veilig uitsluiten. Als uw resultaten abnormaal of hoog zijn, heeft u waarschijnlijk meer tests nodig. De D-dimeertest kan niet de enige basis zijn om DVT of PE te diagnosticeren.
Waarom is de D-dimeer hoog?
Veel ziekten, behandelingen en leefstijlfactoren kunnen uw D-dimeerniveaus verhogen. Daarom is het essentieel om de vragen van uw arts over uw medische geschiedenis grondig te beantwoorden. Mensen met bloedstolsels hebben vaak een of meer van dezelfde risicofactoren. Ze bevatten:
Medische aandoeningen en behandelingen:
Hartziekte: Patiënten met onstabiele angina of die een hartaanval hebben gehad, hebben hogere D-dimeerwaarden en een hoger risico op toekomstige bloedstolsels.
Kanker: Sommige vormen van kanker kunnen het risico op een bloedstolsel verhogen.
Behandeling van kanker: Chemotherapie en bepaalde geneesmiddelen tegen borstkanker kunnen het risico op bloedstolsels verhogen.
Behandeling met oestrogeen: anticonceptiepillen en hormoonvervangende therapie kunnen het risico op DVT en PE verhogen.
Chirurgie: Patiënten die een grote operatie hebben ondergaan, zoals een heup- of knievervanging, hebben een hoger risico op een bloedstolsel. (Medicijnen worden voorgeschreven om dit te voorkomen.)
Infectieziekten: COVID-19 en longontsteking kunnen ontstekingen veroorzaken en bloedstolsels veroorzaken.
Nierziekte: om redenen die niet volledig worden begrepen, verhoogt nierziekte het risico op DVT en PE.
Levercirrose: Mensen met een ernstige leverziekte hebben een hoger risico op stolsels in de grote ader van de lever.
Zwangerschap: D-dimeerniveaus stijgen twee- tot viervoudig bij de bevalling. Vrouwen hebben een verhoogd risico op DVT of PE tot drie maanden na de bevalling.
Andere risicofactoren:
Leeftijd: Mensen ouder dan 60 jaar hebben een hoger risico op bloedstolsels.
- Sigaretten roken
Ras: Afro-Amerikanen hebben hogere niveaus van D-dimeer in vergelijking met mensen van Europese afkomst.
Geslacht: Vrouwen hebben hogere niveaus van D-dimeer dan mannen.
See AlsoINNOVANCE D-Dimer assay- zwaarlijvigheid
Sedentaire levensstijl: Niet sporten of niet bewegen voor een langere periode kan het risico op DVT of PE verhogen. Een voorbeeld is een lange vliegreis of een ziekenhuisopname.
Artsen zullen andere tests bestellen om er zeker van te zijn dat u geen PE of DVT heeft. Deze tests kunnen zijn:
Andere bloedonderzoeken: om te zien of u een bloedingsstoornis heeft
Echografie: een test die gebruikmaakt van hoogfrequente geluidsgolven om foto’s te maken van uw bloedvaten, weefsels en organen
Ventilatie-perfusie longscan: een test waarbij een radioactieve stof wordt gebruikt om artsen te helpen zien of lucht en bloed door de longen kunnen stromen of dat u een verstopping heeft
Computertomografie-angiografie: een test waarbij u een infuus van een speciale kleurstof krijgt. Artsen gebruiken een CT-scan om high-definition foto’s vanuit verschillende hoeken te maken. De kleurstof verlicht de bloedvaten en weefsels die ze nodig hebben om te controleren op bloedstolsels.
Longembolie
Patiënten met een laag risico op bloedstolsels en bij wie de D-dimeerspiegels zich in het lagere tot middenbereik bevinden, hebben waarschijnlijk geen longembolie. Studies tonen aan dat de D-dimeer-test vergelijkbaar is met echografie of CT-angiografie bij het uitsluiten van PE.
Als uw testresultaten hoge niveaus laten zien, heeft u meer tests nodig. Ook zullen veel mensen die een recente PE hebben gehad, nog steeds verhoogde D-dimeerwaarden hebben. Dus de test is niet nuttig voor hen.
Diepe veneuze trombose
Bijna alle patiënten met DVT hebben verhoogde D-dimeerspiegels. Dit maakt de test nuttig bij het uitsluiten van de aandoening voor patiënten met niveaus in het lagere tot middenbereik. De test is ook nuttig als uw symptomen niet zo duidelijk zijn. Als uw niveaus hoog zijn, zal uw arts meer tests bestellen.
Andere medische aandoeningen
Het uitsluiten van DVT en PE zijn de belangrijkste redenen waarom artsen D-dimeertests bestellen. De test kan artsen echter helpen bij het evalueren en behandelen van andere ernstige aandoeningen waarbij bloedstolsels betrokken zijn. Deze omvatten:
Coronaire hartziekte: mensen met een ernstige hartaandoening hebben hogere niveaus van D-dimeer. Mensen die worden behandeld voor een hartaanval maar nog steeds verhoogde D-dimeerspiegels hebben, lopen een verhoogd risico om opnieuw een hartaanval te krijgen of eraan te overlijden.
Beroerte: Hogere niveaus van D-dimeer zijn geassocieerd met een verhoogd risico op een beroerte.
Gedissemineerde intravasculaire coagulatie (DIC): Dit is een zeldzame ziekte waarbij zich bloedstolsels vormen in bloedvaten door het hele lichaam. Verhoogde D-dimeerniveaus maken deel uit van de scoretest voor DIC.
Hyperfibrinolyse: deze bloedstollingsstoornis is vergelijkbaar met DIC. De d-dimeer-test helpt artsen ook om deze aandoening te evalueren.
Overzicht
Artsen kunnen een D-dimeertest bestellen als ze vermoeden dat u een gevaarlijke bloedstolsel heeft. De test helpt artsen twee aandoeningen uit te sluiten die fataal kunnen zijn: diepe veneuze trombose, een bloedstolsel in een ader en longembolie, een bloedstolsel in de long.
Een negatief testresultaat betekent dat u waarschijnlijk geen bloedstolsel heeft. Meestal heeft u geen verdere tests nodig. Als uw resultaten echter hoog zijn, betekent dat niet noodzakelijk dat u een stolsel heeft. De test is niet definitief. Uw arts zal waarschijnlijk andere tests bestellen.
Vroeger moesten artsen alle patiënten waarvan ze vermoedden dat ze DVT of PE hadden, naar beeldvormend onderzoek sturen. Dit was duur en tijdrovend. De D-dimeertest is een snelle, goedkope bloedtest die ze kunnen gebruiken om een gevaarlijke bloedstolsel uit te sluiten. Als uw resultaten laag zijn, hoeft u zich waarschijnlijk geen zorgen te maken.
Veel ziekten, behandelingen en leefstijlfactoren kunnen echter uw D-dimeerniveaus verhogen. Dus als uw resultaten abnormaal terugkomen, heeft u meer tests nodig om te bevestigen dat u geen bloedstolsel heeft.
Veel Gestelde Vragen
Waarom krijg ik een D-dimeertest?
Artsen bestellen deze test om de mogelijkheid van een ernstig bloedstolsel uit te sluiten. In het bijzonder wordt een D-dimeertest gebruikt om de volgende diagnose te stellen:
- Diepe veneuze trombose, een bloedstolsel diep in een ader, meestal in het onderbeen
- Gedissemineerde intravasculaire coagulatie (DIC), een bloedstollingsstoornis
- Longembolie, een bloedstolsel in uw long
- Hartinfarct
Doet de D-dimeertest pijn?
De D-dimeertest is een eenvoudige bloedtest die wordt uitgevoerd door een veneuze bloedafname. Voor de meeste mensen voelt het nemen van bloed als een knijpen of prikken wanneer de naald in uw arm of hand wordt gestoken. Als u moeilijk te vinden aderen heeft, kan het voor de flebotomist een grotere uitdaging zijn om een monster van uw bloed te nemen en dit te analyseren.
Uw arm kan later op de dag of de volgende dag een beetje pijnlijk aanvoelen op de plaats van bloedafname.
Hoe interpreteer je D-dimeer testscores?
Het referentiebereik kan van laboratorium tot laboratorium verschillen, maar over het algemeen is een normaal D-dimeerbereik 220 tot 500 ng/ml. Als uw resultaten normaal of laag zijn, is het onwaarschijnlijk dat u een bloedstolsel heeft.
Hoge of abnormale resultaten suggereren dat u mogelijk een bloedstolsel heeft, maar dit betekent niet definitief dat er een stolsel aanwezig is. Er kunnen andere redenen zijn waarom uw resultaten hoog zijn, en uw arts zal verdere tests bestellen om de oorzaak vast te stellen.
